Pastrva (Salmo trutta) riba je brzih i hladnih gorskih potoka i rijeka, a može zaći i u niže dijelove toka.
Pastrva živi u cijeloj Europi, a važna joj je voda bogata otopljenim kisikom i da temperatura cijele godine ne premašuje 25 °C. U Hrvatskoj ih nalazimo u više naših rijeka, ponajviše Like i Gorskoga kotara, ali se zimi znaju spuštati i do srednjih tokova. U nas su dva oblika – potočna pastrva, S.t. fario, i jezerska pastrva, S.t. lacustris. Potočnu pastrvu prepoznajemo po crvenim i crnim pjegama na sivozelenim leđima. Crvenih pjega ima uglavnom više nego crnih. Na trbuhu je jednolično svijetla, a obojenost pastrve varira od zelene do smeđe, ovisno o dobi, ali i okolišu. Pastrve uza stjenovito dno svjetlije su, a one u dubljoj, mutnijoj vodi tamnije su. Slična vrsta je i kalifornijska pastrva.
Da bi opstala u brzoj struji brzaka, pastrva je vretenastog, hidrodinamičnog tijela. Peraje su joj čvrste te dosta široke. U prosjeku je dugačka od 20 do 40 cm, teška oko 800 g, iako su ulovljeni veći primjerci i do metra te od nekoliko kilograma. Na povećoj su glavi usta s oštrim zubima. Služe joj za lov na različite životinje, od ličinki do sitnijih riba, a zgrabit će i kukca koji leti iznad vode. Veće će pastrve pojesti i ptića palog u vodu, kao i manje sisavce. Aktivna je i noću i danju.
Mrijesti se od jeseni do kraja zime, ovisno o temperaturi. Tada često mijenja boju, posebice mužjaci. Mužjak i ženka traže srednje duboke dijelove toka gdje repom i glavom iskopaju na šljunčanom dnu malo udubljenje od dvadesetak centimetara. U njega ženka polaže i do 1000 žućkastih do crvenkastih jaja koje mužjak odmah oplođuje. Ovisno o temperaturi vode, ikra se izvaljuje od dva do tri mjeseca. Spolno zrela postaje nakon 2 – 3 godine, a doživi dvadesetak godina.
Pastrva je poznata ribolovna vrsta. Nema boljeg predstavnika brzih i hladnih planinskih rječica od vižljastih pastrva, čije nejasne prilike jure po stjenovitom dnu. One su simbol divljine, ali i ljubav mnogih sportskih ribolovaca. Nadmudrivanje s pastrvom, u predivnom okruženju gorskog potoka i šume, nezamjenjiv je doživljaj mnogima. I kad se ulovi, ona je dobar borac, skače, pliva u granje, protiv struje …
O autoru
